Μύθοι και αλήθειες για τη θέρμανση στο σπίτι μας

Πολλά έχουμε ακούσει για τις νέες τεχνολογίες στη θέρμανση και τι πρέπει να κάνουμε για να απαλλαγούμε από το πετρέλαιο. Ο κάθε ένας από εμάς θα πρέπει να σκεφτεί τι είναι εκείνο που συμφέρει καλύτερα για να έχουμε ικανοποιητικά επίπεδα άνεσης και κυρίως να μην ρυπαίνουμε το περιβάλλον. Οι απαντήσεις που δίνονται έχουν επεξεργαστεί από τους επιστήμονες στον τομέα θερμότητας της σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Spiti Thermansi

Πριν ξεκινήσω να λειτουργώ την θέρμανση τι πρέπει να κάνω;
Εκείνο που πρέπει να γίνει είναι η συντήρηση του καυστήρα και του λέβητα.

Η συντήρηση της εγκατάστασης πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μια φορά το χρόνο.

Στο λέβητα πρέπει να γίνουν:
•Καθαρισμός της θερμαντικής εσωτερικής επιφάνειας με συρμάτινες βούρτσες.
•Στεγανοποίηση τυχόν διαρροών καυσαερίων.

Στον καυστήρα πρέπει να γίνουν:
•Καθαρισμός του ακροφυσίου (μπεκ) του καυστήρα ή αντικατάστασή του, αν διαπιστωθεί ότι είναι μικρό ή μεγάλο για το λέβητα ή έχει συμπληρώσει τον αριθμό ωρών λειτουργίας, που προδιαγράφει ο κατασκευαστής του.
•Καθαρισμός της κεφαλής καύσης και του στροβιλιστή.
•Καθαρισμός και έλεγχος των ηλεκτροδίων ανάφλεξης και του φωτοστοιχείου.
•Καθαρισμός της αντλίας πετρελαίου και των φίλτρων πετρελαίου στη σωληνογραμμή, που φέρνει το καύσιμο από τη δεξαμενή στον καυστήρα.
•Καθαρισμός των πτερυγίων του ανεμιστήρα. Στην καπνοδόχο πρέπει να γίνουν:
•Επιμελημένος και τακτικός καθαρισμός της καπνοδόχου

Ο τεχνίτης πρέπει να συμπληρώνει υποχρεωτικά το φύλλο συντήρησης και ρύθμισης της εγκατάστασης και να το παραδίδει στον διαχειριστή του κτιρίου. Στις εγκαταστάσεις με συνολική θερμική ισχύ μεγαλύτερη ή ίση με 400.000 Kcal/h επιβάλλεται η διενέργεια μετρήσεων, τουλάχιστον μια φορά το μήνα και η καταχώρησή τους σε σχετικό βιβλίο.

Τι πρέπει να προσέχω κατά την αγορά ενός νέου καυστήρα με οποιαδήποτε τεχνολογία.
Το βασικό που πρέπει να προσέχει ένας καταναλωτής είναι ο καυστήρας να είναι πιστοποιημένος από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές. Να έχει πάνω του το σήμα «CE» σε στρογγυλό πλαίσιο και να συνοδεύεται από έναν αριθμό που είναι το έτος πιστοποίησης. Επίσης ο κατασκευαστής πρέπει να παρέχει τις περιβαλλοντικές προδιαγραφές και τις μηχανολογικές προδιαγραφές του καυστήρα.

Σήμερα όλοι οι τύποι καυστήρων είναι πιστοποιημένοι;
Οι τύποι καυστήρων που είναι πιστοποιημένοι είναι πετρελαίου και φυσικού αερίου. Όλες οι υπόλοιπες τεχνολογίες για παράδειγμα, βιομάζας, πέλετ κλπ πρέπει να καλύπτουν τις περιβαλλοντικές προδιαγραφές στις εκπομπές αερίων. Από το 2011 επιτρέπεται με προεδρικό διάταγμα η καύση βιομάζας ακόμα και στα αστικά κέντρα Αθήνας και Θεσσαλονίκης.

Τι είναι οι καυστήρες βιομάζας;
Οι καυστήρες βιομάζας είναι αυτοί που χρησιμοποιούν στην καύση στερεά καύσιμα όπως είναι το ξύλο, πέλετ.
Η εμπειρία των ευρωπαϊκών χωρών έδειξε ότι η χρήση βιομάζας είναι φθηνότερη για τον καταναλωτή τόσο σε σχέση με το πετρέλαιο όσο και σε σχέση με το φυσικό αέριο. Έρευνα που έγινε στην Αυστρία, όπου οι καυστήρες βιομάζας χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια, έδειξε ότι η χρήση τους είναι έως 20% φθηνότεροι από ότι αυτή των λεβήτων πετρελαίου. Από αντίστοιχη έρευνα στη Δανία, προέκυψε ότι το κόστος είναι χαμηλότερο ως και 50%.
Το βασικό μειονέκτημα όμως των καυστήρων βιομάζας είναι ότι απαιτούν μεγάλο χώρο αποθήκευσης και συχνή συντήρηση αφού η στάχτη από την καύση καλύπτει μετά τα εξαρτήματα του καυστήρα.

Τι είναι οι λέβητες συμπύκνωσης;
Αξιοποιώντας την θερμότητα των καυσαερίων οι λέβητες συμπύκνωσης επιτυγχάνουν βαθμό απόδοσης που φθάνει έως και 108%.

Η τεχνολογία συμπύκνωσης χρησιμοποιεί για τη παραγωγή θερμότητας επιπλέον την ενέργεια που απελευθερώνεται από τη συμπύκνωση των υδρατμών στα καυσαέρια.
Στο λέβητα συμπύκνωσης οι υδρατμοί ψύχονται, συμπυκνώνονται και αποδεσμεύουν ένα πρόσθετο ποσοστό θερμότητας, τη λεγόμενη θερμότητα συμπύκνωσης ή λανθάνουσα θερμότητα. Οι συμβατικοί λέβητες δεν αξιοποιούν αυτήν την ενέργεια, που διαφεύγει ανεκμετάλλευτη από την καπνοδόχο.
Το αποτέλεσμα: περισσότερη ζεστασιά με τη μικρότερη δυνατή κατανάλωση αερίου.
Ένας λέβητας συμπύκνωσης, έχει βαθμό απόδοσης μεγαλύτερο από το συμβατικό λέβητα, γιατί εκμεταλλεύεται και τη θερμότητα των καυσαερίων, μέρος της οποίας ανακτάται μέσω ενός ειδικά σχεδιασμένου εναλλάκτη, στον οποίο πραγματοποιείται η ψύξη και συμπύκνωση των καυσαερίων.
Επιπρόσθετα, ο ηλεκτρονικά ελεγχόμενος και μεταβαλλόμενων στροφών ανεμιστήρας του λέβητα συμπύκνωσης, εγγυάται πάντα τέλεια καύση και μεγάλο βαθμό απόδοσης σε όλο το εύρος ισχύος του λέβητα.

Τι είναι οι συσκευές αντιστάθμισης;
Στο κλασσικό καλοριφέρ ένας χρονοδιακόπτης προγραμματίζει τη λειτουργία της κεντρικής θέρμανσης τις ίδιες ώρες κάθε μέρα (π.χ. 3 ώρες το πρωί, 2 ώρες το μεσημέρι και 4 ώρες το βράδυ). Με τον τρόπο αυτό κάθε μέρα η θέρμανση λειτουργεί τις ίδιες ώρες και με την ίδια ένταση ανεξάρτητα αν οι καιρικές συνθήκες είναι καλές ή κακές (π.χ. 16οC ή 4οC). Η θερμοκρασία νερού στο λέβητα φθάνει πάντα στους 80-90οC εκεί όπου έχουμε ρυθμίσει το θερμοστάτη του καυστήρα.
Όπως έχει γίνει η μελέτη του καλοριφέρ η θερμοκρασία του νερού στους 80-90οC είναι η μέγιστη που έχουν ανάγκη τα σώματα για να διατηρηθεί η θερμοκρασία των εσωτερικών χώρων στους 20-22οC μόνον όταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι πάρα πολύ χαμηλή. Στην πραγματικότητα όμως, τόσο χαμηλή εξωτερική θερμοκρασία στη χώρα μας έχουμε πολύ λίγες μέρες το χειμώνα.
Αποτέλεσμα του ελέγχου αυτού είναι: σπατάλη καυσίμου, εσωτερική θερμοκρασία με μεγάλες αυξομειώσεις, ασυμφωνίες μεταξύ των ενοίκων για τους χρόνους λειτουργίας του καλοριφέρ κ.λ.π. Για να επιτύχουμε την μέγιστη δυνατή οικονομία καυσίμων και θέρμανση όλη την ημέρα με σταθερή εσωτερική θερμοκρασία θα πρέπει να στέλνουμε στα σώματα του κτιρίου τόση ποσότητα θερμότητας όση χρειάζεται κάθε φορά ανάλογα με τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες, έτσι ώστε να παραμένει σταθερή η επιθυμητή θερμοκρασία των εσωτερικών χώρων.

Η ρύθμιση αυτή δεν είναι δυνατόν να γίνεται με το χέρι, μπορεί όμως να γίνει με απόλυτη ακρίβεια με τη χρήση αντιστάθμισης.

Η συσκευή αντιστάθμισης παρακολουθώντας συνεχώς τις καιρικές συνθήκες καθώς και την θερμοκρασία νερού του λέβητα προγραμματίζει τη λειτουργία της θέρμανσης κατά την διάρκεια όλης της ημέρας, στέλνοντας τη σωστή θερμοκρασία νερού στα σώματα χωρίς να χρειάζεται την επέμβαση κανενός άλλου. Έτσι ο καυστήρας δεν λειτουργεί τις ίδιες ώρες συνολικά κάθε μέρα αλλά μόνο όσες ώρες χρειάζεται, επιτυγχάνοντας τη μέγιστη δυνατή οικονομία καυσίμων και θέρμανση όλη την ημέρα με σταθερή εσωτερική θερμοκρασία.

Αν μπω σε ένα κρύο διαμέρισμα και ανάψω το θερμοστάτη σε υψηλή θερμοκρασία, θα ζεσταθεί γρήγορα το δωμάτιο;
Αυτό είναι ένα μεγάλο σφάλμα που κάνουμε στα διαμερίσματα και στα σπίτια μας. Όσο ψηλότερα και αν ανεβάσουμε το θερμοστάτη, δεν θα επιταχυνθεί η θερμότητα του δωματίου. Επίσης έχουμε μεγάλη κατανάλωση καυσίμου και δεν υπάρχει άνεση μέσα στο σπίτι. Οι επιστήμονες λένε ότι ο θερμοστάτης θα πρέπει να είναι γύρω στους 20 βαθμούς Κελσίου για να έχουμε καλά επίπεδα μέσα στο σπίτι μας.

Μένω σε καινούργιο διαμέρισμα αλλά ακόμα έχουμε ωρομετρητή για τα καλοριφέρ. Τι πρέπει να κάνω;
Η αυτόνομη θέρμανση με ωρομετρητές είναι μία πρόχειρη και άδικη μέθοδος επιμερισμού των δαπανών της θέρμανσης. Αυτό συμβαίνει γιατί χρεώνει χωρίς να υπολογίζει την θερμοκρασία του εισερχόμενου νερού , την θερμοκρασία του εξερχόμενου νερού και την ποσότητα του νερού που εισήλθε στο διαμέρισμα. Με αποτέλεσμα να χρεώνει σε μία ώρα την ίδια ‘κατανάλωση’ όταν το νερό είναι 50 βαθμούς Κελσίου και την ίδια την ίδια ‘κατανάλωση’ όταν το νερό κάποια άλλη στιγμή είναι 80 βαθμούς Κελσίου ακόμα σε δύο διαμερίσματα που έχουν τα ίδια τετραγωνικά και τα ίδια σώματα αλλά το ένα έχει ανοικτά πόρτες παράθυρα και το άλλο κλειστά αυτά τα δύο διαμερίσματα θα χρεωθούν την ίδια κατανάλωση σε μία ώρα λειτουργίας του καλοριφέρ ενώ στην πράξη στο διαμέρισμα με τις πολλές απώλειες η πραγματική του κατανάλωση μπορεί να είναι διπλάσια του άλλου με τα κλειστά πορτοπαράθυρα. Οι θερμιδομετρητές κάνουν αυτό που περιγράψαμε ποιο πάνω υπολογίζουν την θερμική ενέργεια που απορρόφησε κάθε διαμέρισμα σε KW/h Αυτό το πετυχαίνουν λαμβάνοντας υπόψιν την θερμοκρασία του νερού που μπαίνει και βγαίνει από το διαμέρισμα σε συνδυασμό με τα λίτρα νερού που πέρασαν.