Αφιέρωμα στο φραπέ

A) Εισαγωγή

Καταρχάς. Είναι:

Ονο.: Ο φραπές
Γεν.: Του φραπέ
Αιτ.: Τον φραπέ
Κλι.: Ω φραπέ

Frappe

Ο φραπές είναι ελληνικό κατασκεύασμα, οπότε και κλίνεται όπως όλα τα ουσιαστικά, παρόλο που το όνομα του είναι ξενικής προέλευσης.

Είναι απίστευτο, αλλά μεά από τόση προσπάθεια εξελληνισμού του τούρκικου καφέ, αυθεντικά ελληνικός αποδεικνύεται ένας καφές με γαλλικό όνομα: «frappe» σημαίνει βέβαια «χτυπημένος», άλλα αν το ζητήσεις από παριζιάνο καφετζή θα γελάσει.

Συνώνυμα του φραπέ: Φραπεδιά, φραπεδούμπα, φράπα, φραπόγαλο (σε περιπτωση που περιέχει και γαλα)

 

Β) Ιστορικά στοιχεία

Εφευρέτης του φραπέ, ο Δημήτριος Βακόνδιος είναι σήμερα 87 ετών, κι ακόμα δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει πώς ένα τυχαίο πείραμα οδήγησε στην ανακάλυψή του: «Στην έκθεση Θεσσαλονίκης το 1957, δούλευα στο περίπτερο της Νεστλέ. Λέω, δεν φτιάχνω έναν κρύο νεσκαφέ στο σέικερ που προορίζεται για το κακάο, να δω τι θα βγει; Μου λέρωσε το κοστούμι, αλλά έτσι γεννήθηκε ο φραπές!»

Η αλήθεια είναι ότι οι πωλήσεις του Nescafe στην Ελλάδα το καλοκαίρι έπεφταν δραμματικά, λόγω του ότι ο ζεστός νεσκαφέ απλά δεν είχε θέση στο τραπέζι μιας καφετέριας στην Ελλάδα το κατακαλόκαιρο. Γι’αυτό η Nescafe Hellas αποφάσισε να λανσάρει αυτό το είδος του παγωμένου χτυπημένου νεσκαφέ στην Ελλάδα για να αυξήσει τις πωλήσεις της το καλοκαίρι. Και γιατί όμως ένας καθαρά ελληνικός καφές να έχει γαλλικό όνομα; Η απάντηση βρίσκεται στο οτι την εποχή εκείνη το ξενόφερτο όνομα του νέου αυτού καφε συνδύαζε όλα τα χαρακτηριστικά για να κάνει κλικ στην νεολαία της εποχής: Δισύλλαβο, εύφωνο, παραπέμπει στη φράπα, στο αφράτο, ακόμα και στο κρύο.

 

Γ) Πως να πιείτε τον φραπέ σας

Υπάρχει σωστός τρόπος να πιεις ένα φραπέ. Δεν είναι υποκειμενικό. Απλά ανά περίπτωση αλλάζει το “σωστό”. Υπάρχουν κυρίως δυο περιπτώσεις γενικές. Ο φραπές σαν συμπλήρωμα, ο φραπές σαν αντικείμενο. Ακολουθούν παραδείγματα.

Φραπές σαν συμπλήρωμα:
“-Φέρε το τάβλι, φτιάξε κι έναν φραπέ”
Διάβασμα εφημερίδας/ αριθμητικής ανάλυσης κτλ με φραπέ
“-Έχω ακόμα να κόψω ΧΧΧ τιμολόγια, πάω να φτιάξω Χο φραπέ”

Φραπές σαν αντικείμενο:
“-Φτιάξε έναν φραπέ, φέρε και το τάβλι”
“-Κέντρο 21:00 παραλία, για καφέ”
Τηλεόραση με φραπέ.

Στην πρώτη περίπτωση δηλαδή, η κύρια ασχολία είναι κάτι άλλο και ρίχνουμε ρουφιξιές στον φραπέ φευγαλέα, ενώ στη δεύτερη περίπτωση, όλη μας η προσοχή είναι συγκεντρωμένη σε αυτόν καθ’ αυτόν τον φραπέ. Δεν κατακρίνουμε το ένα ή το άλλο, ούτε το ένα υπερτερεί του άλλου. Ο φραπές φτιάχτηκε να καλύπτει όλες τις περιπτώσεις. Όμως δεν μπορείς να κάτσεις Θησείο πχ και να πάρεις έναν φραπέ που θα πιεις όπως θα τον έπινες αν δούλευες σε οικοδομή(σε πλαστικό ποτηράκι πχ) και τούμπαλιν. Παραθέτω ορισμένους κανόνες για να μάθετε επιτέλους να πίνετε φραπέ σαν άνθρωποι. Βέβαια μιλάω για το ιδανικό κατά εμέ πρότυπο του φραπέ. Από εκεί και πέρα όσο πιο κοντά τόσο το καλύτερο.

Γενικοί κανόνες

1. Ο φραπές φτιάχνεται με ηλεκτρικό χτυπητήρι μπαταρίας ή πρίζας. Σέικερ χρησιμοποιούν μόνο οι πρωτόγονοι ούγκα-ούγκα άνθρωποι των σπηλαίων. Στο σέικερ δεν φτιάχνεις φραπέ, φτιάχνεις χτυπημένο καφέ. Αν δεν έχεις χτυπητήρι να πας να πάρεις, 5 euro τα έχει το σούπερ μάρκετ σε διάφορα χρωματάκια για όλα τα γούστα και τις διαθέσεις. Αμάν πια, ξεφτίλα.2. Μια σωστή φραπεδιά πρέπει να έχει πάντα καλαμάκι. Το καλαμάκι δείχνει άνεση γιατί δε σε αναγκάζει να σκύβεις για να πιεις τον καφέ, είναι μια εφεύρεση κατά της κούρασης και της περιττής σπατάλης ενέργειας. Το καλαμάκι μάλιστα πρέπει να είναι σπαστό για να διευκολύνει την σωστή πόση του καφέ. Ακόμα το καλαμάκι είναι η μισή αρχοντιά για τη φραπεδιά καθώς σου δίνει τη δυνατότητα να ανακατεύεις κάθε λίγο το περιεχόμενο του ποτηριού. Το ανακάτεμα του φραπέ είναι μέτρο χλίδας και πρέπει να γίνεται με το κεφάλι ψηλά και το χαμόγελο ζωγραφισμένο στο πρόσωπο.3. Ο φραπές πρέπει να έχει παγάκια. Αλλιώς μέσα σε λίγη ώρα γίνεται κατρουλόζουμο. Φραπές χωρίς παγάκια δεν είναι φραπές. Επιπλέον, τα παγάκια, πέρα από τη δροσιά που παρέχουν, κάνουν το ανακάτεμα περισσότερο ζωντανό και δυνατό. Και μην αναφέρουμε πάλι τα περί σημασίας ανακατέματος…4. Ο φραπές δεν πρέπει να έχει πάνω από τρία μεσαίου μεγέθους παγάκια. Στην αρχή θα πίνετε μείγμα καφέ και ζάχαρης(αφού ο καφές δεν έχει αρκετό νερό με τα παγάκια να καταλαμβάνουν όλο το χώρο) και προς το τέλος θα πίνετε νερομπούλι(όταν θα έχουν λιώσει τα παγάκια αλλά δεν θα υπάρχει και καφές στην ουσία αφού θα τον έχετε πιει)5. Δεν είναι γυφτιά να συμπληρώσετε νερό στο ποτήρι όταν ο φραπές είναι προς το τέλος του. Σας εγγυάται ότι θα εκμεταλλευτείτε 100% το μείγμα σας. Με προσοχή μην το κάνετε νερομπούλι για άλλη μια φορά.6. Έναν φραπέ δεν τον πίνουμε 40 και 5 ώρες. Τον πίνουμε το πολύ μέσα σε διπλάσιο χρόνο από αυτόν που χρειάστηκε για να λιώσουν τα παγάκια αλλιώς γίνεται κατρουλόζουμο όπως είπα και παραπάνω.7. Ένα φραπέ δεν τον πίνουμε σε 2 λεπτά. Ο φραπές δεν είναι γάλα με νεσκουικ. Οι ρουφηξιές συγκεκριμένα πρέπει να διαρκούν ένα με ενάμιση δευτερόλεπτο με μέτρια(μείον) πίεση αναρρόφησης.

8. Δεν βάζουμε τον φραπέ στο ψυγείο σε καμία περίπτωση για να τον πιούμε αργότερα. Είναι γυφτιά, ο αφρός θα ξεραθεί, χύστε τον στον νεροχύτη καλύτερα. Σιγά μην τον κάνουμε και παγάκια.

9. Ο φραπές δεν πίνεται τον χειμώνα. Το ξέρω ότι σας καταστρέφω όλο το σύμπαν με αυτό και προσβάλλω την εικόνα του φραπέ που κολλάει παντού αλλά έτσι είναι. Αν έξω βρέχει και είσαι μέσα στο πάπλωμα, σηκωθείς και πας να φτιάξεις φραπέ, είσαι ανώμαλος, εθισμένος κτλ. Ο φραπές πίνεται εννιά μήνες το χρόνο εκτός χειμώνα δηλαδή. Εξάλλου αν ο φραπές καταναλισκόταν παντού και πάντα με οποιασδήποτε συνθήκες θα έχανε το πρεστίζ του, θα εκλαϊκευόταν σε ελεεινό/ εξευτελιστικό σημείο. Πιείτε Νες ζεστό. Ο Νες είναι άμεσα συνδεμένος έτσι κι αλλιώς με το χειμώνα.

10. Αφού τελειώσουμε τον φραπέ δεν ρουφάμε τον αφρό κάνοντας διάφορους χχχσλλρρρρρπ ήχους σαν μογγολάκια που προσπαθούν να φάνε σούπα. Ο αφρός στον φραπέ είναι στην ουσία διακόσμηση. Με την ίδια λογική δεν βγάζουμε το καλαμάκι κάθε λίγο και λιγάκι για να το γλύψουμε.

 

Φραπές συμπλήρωμα

Φραπές αντικείμενο

Οι απαιτήσεις εδώ είναι κάπως μικρότερες έναντι της επόμενης κατηγορίας.1. Μας καλύπτει και ένα άσπρο πλαστικό ποτήρι το οποίο όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να έχει πλαστικό καπάκι από πάνω έτσι ώστε να μπορούμε να ανακατεύουμε συνεχώς τον καφέ ανακατεύοντας την ζάχαρη και αναμοχλεύοντας τον ξεραμένο αφρό.2. Η ποσότητα της ζάχαρης πρέπει να είναι αντιστρόφως ανάλογη της βαρύτητας της εργασίας που κάνουμε εκείνη τη στιγμή που πίνουμε τον φραπέ και δεν είναι υποχρεωτικό να είναι καλά χτυπημένη.3. Επίσης οι κουταλιές καφέ και οι κουταλιές της ζάχαρης, δεδομένου το ότι τηρείται ο προηγούμενος κανόνας στο άθροισμα πρέπει να δίνουν ή τέσσερα ή πέντε. Έτσι έχουμε την περίπτωση του ταβλακίου με συνοδευτικό καφέ με κουταλιές 2-3 ενώ ο ξαγρυπνισμένος unix administrator τείνει στο 5-0.4. Και γάλα να μην έχει δεν χάλασε ο κόσμος.5. Κατά την μετακίνηση μας αν αυτή απαιτείται ο φραπές αποτελεί προέκταση του χεριού μας κρατώντας τον με τα τα πέντε δάκτυλα από το πάνω μέρος του ποτηρακίου με την παλάμη ανοιχτή.Εδώ σημασία έχει και η ψυχολογική προετοιμασία. Επιβάλλεται η εύρεση άνετης καρέκλας και τραπεζακίου τέτοιου ώστε να μπορείτε να βάλετε τα πόδια σας πάνω του ή στα ξύλα/σίδερα που το δένουν. Μερικές εισπνοές και εκπνοές βαθιές πριν αρχίσετε να πίνετε θα σας βοηθήσουν να χαλαρώσετε πλήρως και να προετοιμάσετε ψυχή τε και πνεύμα να δεχτεί το νέκταρ του Έλληνα.1. Το ποτήρι πρέπει να είναι γυάλινο, με σχήμα V καλλιγραφικό ώστε να μην μένει ο αφρός πάνω σε αυτό αλλά να ακολουθεί το υγρό μέρος καθώς η στάθμη μειώνεται.2. Το καλαμάκι πρέπει να είναι μαύρο και σπαστό κι όχι διαφανές όπως αυτά την amitaς ή άσπρα πχ με πράσινες γραμμούλες.3. Ο φραπές με μπέιλις δεν είναι φραπές(είναι φραπές με μπέιλις) και τον πίνουνε μόνο τα παιδάκια της δευτέρας λυκείου.4. Ο φραπές αντικείμενο καταναλώνεται συνήθως σε καφετέριες. Κοινώς τον πληρώνετε. Απαιτήστε η ζάχαρη να είναι χτυπημένη. Τους πληρώνετε για αυτό ακριβώς το λόγο. Άλλο φραπές, άλλο χτυπημένος παγωμένος νες με ζάχαρη. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία. Κάντε φασαρία, αναποδογυρίστε το τραπεζάκι μαζί με τα τασάκια, απειλήστε τους ότι θα παλουκώσετε την γκαρσόνα και ότι θα
κατσαβιδώσετε τον barman. Λυπηθείτε τα λεφτά σας.

 

Frape

Δ) Τα είδη του φραπέ

Ο φραπές του Μαλάκα:

Πρώτα απ’ όλα είναι πάντα πολύ καλά… χτυπημένος (με τα χέρια φυσικά)!
Του αρέσει να τον χτυπάει μόνος του και φυσικά και να τον πίνει μόνος του.
Βέβαια καμία φορά ξεχνιέται και από το πολύ κούνημα γεμίζει τον τόπο
αφρούς και καφέ, σταγόνες αλλά πάντα προετοιμασμένος για παν ενδεχόμενο
έχει παραμάσχαλα το diana…

Ο φραπές του Αρχάριου / άσχετου / Πρωτάρη:

Διακρίνεται πολύ εύκολα ανάμεσα σε ένα πλήθος φραπεδούμπων, διότι αποτελείται 3/4 από αφρόγαλα και 1/4 από καφέ. Τι να πω για το άτομο αυτό, πιείτε τον παραπάνω καφέ ελαφρά τη καρδία και την αρκεστείτε σε ευγενικά σχόλια του τύπου “…να’ σαι καλά, πάνω που θα σου έλεγα ότι βιαζόμουνα…” ενώ την επόμενη φορά “…κάτσε κάτω μη μου κουράζεσαι θα κάνω εγώ τον καφέ, άραξε εσύ…”. Βέβαια αυτή είναι και γνωστή μέθοδος που χρησιμοποιείται από ένα μεγάλο ποσοστό του γυναικείου πληθυσμού για να μην τους ζητάνε να κάνουν καφέ “…εεεε εγώ θα πάρω ένα χυμό. Δεν έχει; Βαλε μου τότε ένα νεράκι…”

Ο φραπές του Τεμπέλη

Λέγεται αλλιώς και φραπές του κουταλιού. Παίρνουμε νερό, ζάχαρη, καφέ, κουτάλι. Τα ρίχνουμε σε ένα ποτήρι. Ανακατεύουμε για 5 δευτερόλεπτα και… voila! Έτοιμο το παρασκεύασμα προς πόση. Συνοδεύεται πάντα από καλαμάκι 1-2 μέτρων για να μη χρειάζεται ο καημένος να σκύβει αλλά μόνο να ρουφάει.

Ο Μπεκρή φραπές:

Πως λέμε Μπεκρή Μεζές (Πολύ άσχετο)! Φτιάχνεται όπως ο irish coffee αλλά στην δικιά μας περίπτωση αντί για ουίσκι βάζουμε… ρετσίνα! Βέβαια μπορείτε να πεταχτείτε σε καμία τελειωμένη ταβέρνα, να πάρετε χύμα κρασί αλλά δεν σας εγγυόμαστε ότι θα έχετε τα ίδια γευστικά αποτελέσματα που θα είχατε με ένα Αγιορείτικο. Δοκιμάστε εσείς και στείλτε μας εντυπώσεις…

Ο φραπές Ματογυάλι / ΑΖΑΧ (Τα κάνει αόρατα)!:

Κάθεστε στην καφετέρια, παραγγέλνετε το καφεδάκι σας και περιμένετε… Επιτέλους έρχεται ο πολυπόθητος καφές. Aνάβετε και ένα τσιγαράκι (πάει πολύ το άτιμο, δε συμφωνείτε;) σηκώνετε το ποτήρι και… ω! Θαύμα!!! Μπορείτε και βλέπετε μέσα από το ποτήρι τον κολλητό / η σας που κάθεται στο τραπέζι απέναντι από εσάς!!! Ναι, ναι δεν πρόκειται για τρυκ, ούτε για οφθαλμαπάτη απλώς στην καφετέρια που καθίσατε δουλεύει ο γνωστός απλοχέρης Σκρούτζ που έκανε τον καφέ σας σύμφωνα με την γραμμή που έχει χαράξει το αφεντικό του (…και που ‘σαι κούκλε μισή κουταλιά καφέ και πολύ είναι…!). Αυτό είναι που λέμε σε βλέπω στο ποτήρι μου.

Ο φραπές του Ανεπιθύμητου:

Φτιάχνεται κανονικά απλώς αντί για ζάχαρη βάζουμε αλάτι! Βέβαια αυτό υπάρχει και σε διάφορες παραλλαγές ανάλογα με το πόσο ανεπιθύμητος είναι ο πότης. Μπορείτε αντί για αλάτι να ρίξετε καθαρτικό, ξύδι, να βάλετε νερό από την τουαλέτα (χωρίς να έχετε τραβήξει το καζανάκι!) να του δώσετε καλαμάκι με το οποίο καθαρίζατε πιο πριν τα αυτιά σας… Αυτοσχεδιάστε!!!

Ο φραπές του Επ’ άπειρον / Μπανιστηρτζίδικος/ του Κάγκουρα:

Τον παραγγέλνουμε στην τύχη χωρίς κάποια ιδιαίτερη προτίμηση και αγναντεύουμε νωχελικά τις αιθέριες υπάρξεις που επιδεικνύουν τα κάλλη τους around (κοινώς νυφοπάζαρο). Επειδή οι καιροί είναι δύσκολοι και οι καφέδες ακριβοί, παίρνουμε ένα φραπέ και όταν φτάσει στον αφρό κάνουμε επαναγέμιση του ποτηριού χρησιμοποιώντας το έξτρα νερό που έχουμε στο τραπέζι. Έτσι έχουμε όλο το χρόνο δικό μας να χαζέψουμε τριγύρω… Επίσης, καταφέρνουμε σιγά σιγά να μεταβούμε στην κατηγορία του καφέ ΑΖΑΧ.

 

Πιστεύω εις έναν… φραπέ!!!

Frappe1

Πιστεύω εις έναν φραπέ,

αφρώδη, παγοκράτορα,

ρουφηχτόν εκ καλάμου σπαστής,

εις στομάχους πάντων ερριμένον.

Και εις ένα αφρόγαλα, λευκόν, πηχτόν,

του καφέ συνοδό, και λιπογενές

το δια τον καφέ ποιηθέντα προ πάντων καπουτσίνο.

Milk εκ βοδώς,

αφρόν αληθινόν, εκ μιξερός ηλεκτρικού

χτυπηθέντα, ού γεννηθέντα,

ομοχρήσιμου του φραπέ

δι ου το μάτι ορθάνοιξε.

Τον δι’ ημάς τους ανθρώπους

και δια την ημετέραν εργασίαν

φυτροθέντα εν καφεοδένδρων

και μαζευθέντα εξ άρρενος εργάτου

και αγοράσθη εξ εταιρείας

και εσυσκευάσθηκε.

Αγορασθέντα τε υπό ημών

εντός μικράς σακουλίτσας

ή κουτιού ή βαζακίου

Και ετοιμάσθη τας πρώτας ώρας

κατά τας πρωινάς.

Και εισέπεσε εντός ποτηριού

και ζαχαρώθηκε εκ κουταλιάς του γλυκού.

Και πάλιν άφρισε μετά δόξης

τσίτα κάνων κοιμητούς

ώστε χουζουρίου έλθη το τέλος.

Και εις το ρεύμα το πάγιον,

το χρήσιμον, το μιξεροκινόν,

το εκ της δεής επαραγόμενον

το συν ψυγείου και θηκών συνεργαζώμενο,

ώστε παρασκευαζώμενο,

παγακίων και υδάτων ψυχρών.

Εις μίαν, καφετερίαν, ομαδικήν και φιλικήν φραπεδοποσίαν.

Ομολογώ εν τσίμπημα εις μπισκότου εκ του μπολ.

Προσδοκώ τασάκι καθαρόν.

Και να είναι η ζάχαρη λιωμένη.Αμήν.

©frapes_drinker corporation