Οι 10+1 μεγαλύτερες κατασκοπικές ταινίες

Ο Μ. ανατρίχιασε καθώς έμπαινε στην αίθουσα. Εκεί μπροστά του, χιλιάδες αρχεία της Stasi (σημ. ανατολικογερμανικής μυστικής υπηρεσίας). Όλος ο ψυχρός πόλεμος, κρυμμένος σε χιλιάδες σελίδες, έτοιμος να διαβαστεί. Πως απομακρύνθηκε ο Χρουστσωφ; Πόσο κοντά έφτασε ο κόσμος στην πυρηνική καταστροφή; Ποιοι ήταν οι μυστικοί πράκτορες των Σοβιετικών στο δυτικό κόσμο; Ποιος σκότωσε τον Κέννεντυ; Όλα πλέον τα αρχεία ήταν στα χέρια του. Μέρες ολόκληρες πέρασε σε εκείνο το κελάρι, ένα από τα δεκάδες που έκρυβαν τα διαβόητα αρχεία. Δεν σταματούσε παρά μόνο για καφέ και λίγο ύπνο. Τα μάτια του στην αρχή, θόλωναν. Μετά άρχισε να μη βλέπει καλά το φώς. Βγήκε από το κελάρι 10 μέρες αφού είχε μπει τελείως τυφλός. Αργότερα έμαθε ότι ένα συνάδελφος του είχε πεθάνει από λευχαιμία. Φρίκη! Τα αρχεία, ήταν δηλητηριασμένα.. Αυτή είναι η (αληθινή) ιστορία των κατασκοπικών αρχείων του ψυχρού πολέμου.

Λέω άραγε την αλήθεια;

Στον κόσμο των μυστικών υπηρεσιών, τα πάντα είναι μυστικά, κρυμμένα. Παραπομπές επί παραπομπών. Οι πιο πολλές οδηγούν σε αδιέξοδα. Πολύ λίγες οδηγούν σε αληθινούς θησαυρούς. Και όταν αυτό συμβαίνει, οι θησαυροί κρύβονται στα πιο βαθιά κελάρια των αντιπάλων, γεννώντας τελικά ακόμα περισσότερα μυστικά.

Οι διάσημοι κινηματογραφικοί κατάσκοποι συναρπάζουν. Ο περιπετειώδης Τζέημς Μπόντ , και στην άλλη όψη του νομίσματος, ο Τζόρτζ Σμάιλι, ο ήσυχος αναλυτής της MI5, αλλά και το alter ego του Μπόντ, ο Χάρυ Πάλμερ. Στην Αμερική, ο Τζακ Ράιαν αναγκάζεται για άλλη μια φορά να αφήσει τα βιβλία του, και να βουτήξει στην περιπέτεια, ενώ ο Τζακ Μπάουερ απειλεί θεούς και δαίμονες προκειμένου να προστατέψει την ελευθερία- και την κόρη του από το πασπάτεμα . Τα  αποτελέσματα συνήθως μας κρατάνε καρφωμένους στην καρέκλα.

Στην εποχή των πολυμέσων, οι λίστες μας βοηθούν να βάζουμε τα πράγματα στην σωστή κατηγορία, και στη σωστή προοπτική. Στην εποχή των μεγάλων τηλεοράσεων, κλείνουμε τα φώτα, και βυθιζόμαστε σε ένα κόσμο που έφτιαξαν για εμάς, ο Τζόν λε Καρέ, ο Ιαν Φλέμμιγκ,  αλλά και ο Τομ Κλάνσυ. Ιδού οι 10 μεγαλύτερες κατασκοπικές ταινίες (και όχι μόνο) όλων των εποχών, από το Funday.

10. Μόναχο (2005)

Munich

Μια ομάδα κατασκόπων της Μοσάντ (σημ. η Ισραηλινή Μυστική Υπηρεσία) ετοιμάζει αντίποινα για την δολοφονία των Ισραηλινών αθλητών στους Ολυμπιακούς του Μονάχου το 1972. Σε ένα γραφείο στο Ισραήλ, μια νοικοκυρά με εμπριμέ φορεματάκι, που κρατάει ένα τσιγάρο αρρωστημένα στο χέρι, περιμένει τις τελευταίες πληροφορίες. Η Γκόλντα Μέιρ, η σκληρότερη πρωθυπουργός του Ισραήλ, μόλις έχει δώσει την εντολή, και ένα κυνηγητό ξεκινάει στους δρόμους της Ρώμης, της Αθήνας, του Παρισιού και του Λονδίνου. Μια τελείως αληθινή ιστορία σκηνοθετημένη από τον Στ. Σπίλμπεργκ.

9. Ο Φάκελος IPCRESS (1965)

220px Ipcress File Poster1

Στον αντίποδα του Τζέιμς Μπόντ, βρίσκεται ο φλεγματικός, αλλά όχι λιγότερο σκληρός, Χάρυ Πάλμερ του Μάικλ Κέην. Σε μια ταινία με κυνηγητό, απαγωγές και ανακρίσεις,  η παραπλάνηση και η σκέψη παίζουν σημαντικό ρόλο. Πίσω από όλα, ένα πρόγραμμα πλύσης εγκεφάλου. Είπα πολλά. Βλέπω σκιές από πίσω μου…

 

8. 24 (2001)

24 Tv Show

Ναι, το 24 δεν είναι ταινία. Είναι σειρά. Ναι έχει περισσότερους από έναν κύκλους. Έχει 8. SO WHAT?

Στην μετά 11/9 εποχή, με την Αμερικανική αντίληψη περί συλλογής πληροφοριών να έχει αλλάξει κάπως, ο Τζακ Μπάουερ (Κήφερ Σάδερλαντ) θα κάνει τα πάντα για να αποσπάσει πληροφορίες από τους εχθρούς του, και στην πορεία να «σπάσει» και τους ίδιους. Η σειρά ξεκίνησε μόλις δύο μήνες μετά την επίθεση στους δίδυμους πύργους, και ήταν η πρώτη μεγάλη παραγωγή που έδειχνε βασανιστήρια, διεθνή τρομοκρατία αλλά και ένα μαύρο Πρόεδρο. Αν δεν το έχετε ήδη δει, στείλτε την καλή σας/τον καλό σας ταξιδάκι για ΣΚ, κλείστε τα στόρια, πάρτε ξηρή τροφή και ένα άδειο μπουκαλάκι. Γιατί δεν θα σηκωθείτε μέχρι να τελειώσει…

George Mason: Δεν έχεις ιδέα που μπλέκεις

Jack Bauer: Γιατί δεν μου το εξηγείς; Έχεις 5 δευτερόλεπτα….

 

7. Tinker, Tailor, Soldier, Spy (2011) – Και ο Κλήρος Έπεσε στο Σμάιλι

Οι 10+1 μεγαλύτερες κατασκοπικές ταινίες

Το αριστούργημα του Τζόν Λε Καρέ (κατάσκοπος κάποτε ο ίδιος) στη μεγάλη οθόνη. Ο Τζόρτζ Σμάιλι (Γκάρι Όλντμαν), δεν κυνηγάει κανέναν. Δεν σκοτώνει (ο ίδιος) κανέναν. Δεν μιλάει πολύ. Δεν φωνάζει. Δεν απειλεί. Αλλά παίζει ένα παιχνίδι σκάκι. Και κανένας δεν αισθάνεται ήσυχος όταν στήνει παγίδες ο Σμάιλι. Μέσα από ένα αριστοτεχνικό σενάριο, όπου η κορύφωση έρχεται με ψίθυρους, οι μυστικές υπηρεσίες της Μ. Βρετανίας αγωνιούν για να βρουν τον προδότη στην οικογένεια τους. Ένα παζλ δυο ωρών, που τις περνάμε μέσα σε ένα πολύ ενδιαφέρον μυαλό. (Σοβαρά όμως, μισώ την ελληνική μετάφραση του τίτλου…)

 

6. 3 Μέρες του Κόνδορα (1975)

Condor1

Κάνει και ο Ρόμπερτ Ρέντφορτ τον κατάσκοπο. Και τον κάνει καλά. Ένας αναλυτής της CIA στη Ν. Υόρκη, βγαίνει από το γραφείο του για καφέ. Όταν γυρίζει είναι όλοι νεκροί, και αυτός βρίσκει τον εαυτό του να τρέχει για να γλυτώσει τη ζωή του, αλλά και να ανακαλύψει ποιος  βρίσκεται πίσω από όλα. Γρήγορο και ατμοσφαιρικό, μας καλεί να σκεφτούμε αλλά και να βιώσουμε ταυτόχρονα.

 

5. Από τη Ρωσία με Αγάπη (1963)

From Russia With Love

Από τη λίστα, δεν μπορεί να λείπει ο Τζέιμς Μπόντ. Δεν θα βάλω όμως το Δρ. Νο για να σας δείξω τι κουλ σινεφίλ που είμαι, και πόσο politically correct, θαυμάζοντας την Ούρσουλα Άντρες. Όχι. Το από τη «Ρωσία με Αγάπη» επικεντρώνεται στον ψυχρό πόλεμο, έχει δράση, αλλά και το κυριότερο στοιχείο της αληθινής κατασκοπίας: τις γυναίκες. Γιατί ένας εκπαιδευμένος κατασκοπικός νους μπορεί να αντέξει πολλά, αλλά να τα ξεράσει όλα μπροστά στη θέα μιας πανέμορφης γυναίκας.

4. The Good Shepherd (2006)

Good Shepherd Poster 11 600x449

Μπαίνουμε τώρα στα πολύ σοβαρα. Σκηνοθετημένο από τον Ρ. Ντε Νίρο και με πρωταγωνιστή τον Ματ Ντέημον. Μέσα από τις στοές του Yale, και την μυστική κοινωνία των Skull and Bones, ξεπηδούν οι μυστικές υπηρεσίες της Αμερικής, η CIA. Η ταινία περιστρέφεται γύρω από τη ζωή του Έντουαρτ Γουίλσον (στην πραγματική ζωή ο James Jesus Angleton) του Αμερικανού αρχι-κατασκόπου. Η δράση του στον πόλεμο, στην Λ. Αμερική, αλλά και η αποτυχία στην Κούβα. Η πραγματική ιστορία ενός ανθρώπου, του οποίου και τα μυστικά είχαν μυστικά…

Joseph Palmi: Let me ask you something… we Italians, we got our families, and we got the church; the Irish, they have the homeland, Jews their tradition; even the niggers, they got their music. What about you people, Mr. Wilson, what do you have?
Edward Wilson: The United States of America. The rest of you are just visiting.

3.CambridgeSpies (2003)

Cambridgespies2003156205 F

Στην άλλη άκρη του κόσμου από την Αμερική, σε ένα άλλο Κολλέγιο, το Cambridge, (ξε)πηδούσαν τέσερεις φίλοι που έμελλε να αλλάξουν τον κόσμο της κατασκοπίας. Σε αυτή την τηλεταινία παρουσιάζεται η μεγαλύτερη υπόθεση κατασκοπίας στον 20ο αιώνα. Ο Κιμ Φίλμπι, που έφτασε μέχρι το πόστο του ηγέτη της Βρετανικής αντικατασκοπίας για τη Σ. Ένωση, ήταν στην πραγματικότητα Σοβιετικός κατάσκοπός. Μαζί με άλλους 3 συμφοιτητές του από την ελίτ της βρετανικής καλής κοινωνίας, όλους σε καίρια πόστα, ξετίναξε κυριολεκτικά τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες και οδήγησε σε ανακατάταξη όλο τον κόσμο των κατασκόπων. Μετά για τιμωρία, πήγε και έζησε στη Ρωσία…

2. Ο Κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο (1965)

Spy Cold

Ο Ρίτσαρντ Μπάρτον παίζει τον βασικό ρόλο του Alec Leamas, που πρέπει παριστάνει τον αποδιωγμένο από την Υπηρεσία, προκειμένου να τον προσεγγίσουν Ρώσοι κατάσκοποι, και να μάθει όσα ξέρουν, ενώ θα έχει και την ευκαιρία να καταστρέψει τον αντίπαλο αρχικατάσκοπο, ταΐζοντας τους εχθρούς με ψεύτικες πληροφορίες. Από τον Τζον Λε Καρέ και πάλι, ένα αριστούργημα, που θα έπρεπε να βρίσκεται στο Ν.1, αν δεν μεροληπτούσα…

 

1.Το Κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη (1990)

Hunt For Red October Sean Connery

Ο Τζακ Ράιαν (Άλεκ Μπόλντουιν), αναλυτής στη CIA, ανακαλύπτει ότι οι Ρώσοι ετοιμάζουν ένα υπερ-υποβρύχιο που μπορεί να απειλήσει την Αμερική. Ακόμα ανακαλύπτει ότι ο κυβερνήτης του υπερ-υποβρυχίου (Σον Κόννερυ) δεν θέλει ο ψυχρός πόλεμος να θερμαθεί απότομα, και έχει αποφασίσει να δώσει το υποβρύχιο στις ΗΠΑ. Αποφασίζει λοιπόν να πάει να τον συναντήσει, μέσα στο υποβρύχιο, στη μέση του Ατλαντικού, την ώρα που Αμερικανοί και Ρώσοι κυνηγούν να τους καταστρέψουν. Δεν είναι μόνο κατασκοπικό. Για κάποιους ίσως να μην ανήκει σε αυτή τη λίστα. Πραξικοπηματικά όμως το επιβάλλω. Η εικόνα του Σον Κόννερι στη γέφυρα του υποβρυχίου, ως Λιθουανού κυβερνήτη με άπταιστη σκωτσέζικη προφορά, τη στηγμή που το πλήρωμα τραγουδά το σοβιετικό εθνικό ύμνο, είναι εμβληματική. Η ροή των πληροφοριών, αλλά και ο συνδυασμός με δράση και περιπέτεια, το κατατάσσουν σίγουρα στη δική μου κορυφή.

“Once more, we play our dangerous game, a game of chess against our old adversary – The American Navy. For forty years, your fathers before you and your older brothers played this game and played it well. But today the game is different. We have the advantage. “

Bonus

Austin Powers, 1,2,3

Dr Evil1

Όποιος έχει δει το Austin Powers, είναι πρακτικά αδύνατον να ξαναδεί σοβαρά το James Bond. Η μεταμόρφωση του Donald Pleasence σε Dr. Evil, χονδρικά ανατρέπει ο,τι ξέρατε για τους κακούς του Χόλυγουντ.

Κορυφαία ατάκες, δεν μπορώ να τις ξεχωρίσω:

“Why make Billions, when we can make… Millions?”

“Mini-me… Stop humping the giant laser…”

Σημείωση:

Άφησα πολλές απ’εξω και το ξέρω: Dr. No, North by Northwest, Spy Game, Ο Άνθρωπος που γνώριζε πολλά, Τα 39 Σκαλοπάτια, The Recruit, Ο Ράφτης του Παναμά, Εξομολογήσεις Ενός Επικίνδυνου Μυαλού, The Manchurian Candidate, Patriot Games, το 4ο Πρωτόκολλο, Mission Impossible, Mr. And Ms. Smith και το πολύ καλό  Body of Lies. Άφησα επίσης έξω το Bourne Identity. Το σκέφτηκα πολύ το τελευταίο. Αλλά ο Matt Damon ήδη συμμετείχε στη λίστα (The Good Shepherd) και ο Jack Bauer κάνει τον Jason Bourne να φαίνεται αδερφή…

Αυτά.

Σε επόμενο αφιέρωμα: Οι δέκα πιο σκληροί τύποι του Χόλυγουντ.